Nederland is een land vol klagers. Complimenten geven doen we niet zo vaak, dat zit niet zo in onze volksaard. We klagen en zeiken wat af: over de politiek, het verkeer, ons werk. Het maakt niet uit als er maar wat te klagen valt. Maar ons favoriete onderwerp is toch wel het weer. Te warm, te koud, te droog of te nat. Het is nooit goed. Toch heeft klagen weinig nut. Het lucht misschien wel op, maar je bereikt er verder weinig mee.
Klagen over anderen en uiten van kritiek
Ook klagen we vaak over anderen. Maar pas op! Klagen over anderen wordt als roddelen ervaren, en dat vindt niemand leuk, en het uiten van kritiek roept meestal een tegenreactie op; mensen zien het vaak als een persoonlijke aanval. Ze staan dan niet meer open voor de feedback die je wil geven en schieten in de verdediging of tikken jouw kritiek net zo hard weer terug. ‘Bezint eer ge begint’ is hier het advies. Opbouwende kritiek, feedback, of een compliment geven werkt vaak veel beter. Probeer het maar eens!
Het effect van een gemeend compliment
We zijn het geven van complimenten een beetje verleerd. In de hedendaagse samenleving ligt de focus vaak op wat er fout of mis is gegaan, om vervolgens een schuldige aan te kunnen wijzen, en de zaken die goed gaan nemen we voor lief: We vergeten vaak om dat ook te benoemen. En wees eens eerlijk, wanneer heb jij voor het laatste een compliment gegeven, of voor het laatst ontvangen?
Waardering is belangrijk
Iedereen wil gewaardeerd worden. Dit is een basisbehoefte. Het geven van een gemeend compliment heeft naast het uitspreken van jouw waardering nog een belangrijk ander effect. Je benadrukt vooral wat er goed gaat en dit stimuleert mensen om de ingeslagen weg voort te zetten. Dit werkt veel beter voor iemands motivatie dan alleen maar kritiek uiten.
Verder zijn veel mensen in meer of mindere mate onzeker, en jouw kritiek kan dan snel als ‘ik ben niet goed genoeg’ opgevangen worden.
Je moet het wel menen
Bij het geven van een compliment is 1 ding belangrijk: Een compliment moet oprecht zin. Je moet het wel menen. Meen je het niet, zeg het dan ook niet. Mensen hebben een zesde zintuig voor leugens.
Complementen ontvangen is net zo belangrijk
Ook het ontvangen van een compliment zijn we verleerd. We mompelen dan maar al te vaak “dat is toch niet zo speciaal, dat kan toch iedereen?”. Dit is hetzelfde als een cadeau op je verjaardag krijgen en het niet uitpakken. Denk je dat iemand de volgende keer nog dezelfde moeite voor jou doet? Zeg voor de verandering gewoon eens “Dank je wel!” Hiermee stimuleer je het geven complimenten.
Mag ik dan geen verbeterpunten benoemen?
Natuurlijk mag dat. Maar hou als regel aan dat er geen oordeel in je woorden mag zitten. Benoem de feiten, benoem hoe je het graag (anders) wil hebben en geef gelegenheid aan de ander om zijn/haar kant van het verhaal te vertellen. Misschien heb jij ook wel zaken over het hoofd gezien. Ga zeker niet de ‘hamburger’ of ‘sandwich’ methode hanteren (kritiek verpakken tussen 2 complimenten). Ook dit is onecht.
Mijn ervaring tijdens een teamtraining
Feedback geven en het benoemen van elkaars talenten is een vast onderdeel in de teamtrainingen die ik geef. Of het nou om een team feedback training of een DISC teambuilding gaat, ik leer deelnemers dat het geven (en ontvangen) van feedback ieder team beter maakt en een open communicatie binnen het team bevordert.
Wat mij keer op keer opvalt is dat deelnemers vaak geroerd zijn door de complimenten die ze krijgen, en dat dit soms de eerste keer is dat dit uitgesproken wordt. Dit is vaak een signaal dat het geven van complimenten aan elkaar, of het geven van feedback in het algemeen, best nog wel wat meer aandacht mag krijgen.
Tot slot
Niet alleen werknemers of teamleden vinden het krijgen van complimenten fijn, ook leidinggevenden hebben dit nodig. Dus:
“In plaats van mopperen als een dwaas, wees ook eens aardig naar jouw baas!”
En het woord ‘baas’ mag je natuurlijk ook vervangen door iedereen die van jou best wel eens een complimentje mag krijgen maar er tot nu toe karig van afgekomen is.