Als (team)coach en communicatietrainer heb ik naast mijn opleidingen en ervaring inmiddels honderden gesprekstechnieken, werkvormen, methodes en modellen in mijn ‘rugzak’ waar ik uit kan kiezen. Dat is erg prettig want ieder persoon, team of situatie vraagt weer om een andere aanpak. Ik geloof namelijk niet dat 1 methode voor alles en iedereen werkt.
In de ruim 10 jaar die ik nu met dit vak bezig ben heb ik 1 belangrijke les geleerd. Het gaat niet om de beste methode of het meest wetenschappelijk onderbouwde model, het gaat vooral om wat werkt! Eenvoud is hierbij de sleutel tot succes. Hoe lager je de drempel legt, hoe beter het resultaat.
Motivatie
Maar om dit duidelijk te maken moet ik het eerst over motivatie hebben. Mensen zijn eigenlijk maar door 2 dingen te motiveren: pijn of genot. Van pijn (of angst) lopen we weg, naar genot (of een voordeel) lopen we toe. Is er van beide te weinig, komen we niet of onvoldoende in beweging.
Pijn
Pijn kan fysieke pijn zijn maar b.v. ook angst. Als je net van de dokter gehoord hebt dat je moet stoppen met roken omdat je anders nog maar 2 maanden te leven hebt, is de motivatie erg hoog. Maar loop je een verhoogde kans om op langere termijn 2 jaar korter te leven door een ongezonde leefgewoonte is de motivatie vaak weer lager. Ver van mijn bed, de pijn is dan niet hoog genoeg (of het genot is net even sterker).
Genot
Genot werk hetzelfde als pijn. Net als met pijn gaan we eerder voor korte termijn genot dan voor een voordeel op de lange(re) termijn. Vandaar dat het soms zo lastig is om af te vallen omdat de verleiding van dat ene gebakje sterker weegt dan je doel om over 2 maanden 5 kilo kwijt te raken (tenzij je motivatie weer erg hoog is). Genot kan fysiek genot zijn zoals seks, voedsel of iets wat plezierig is of zaken die een (financieel) voordeel opleveren.
Intrinsieke motivatie werkt het beste
Extrinsieke motivatie komt van buitenaf en kun je vaak in de pijn categorie plaatsen. “Als je dit nu niet doet ontsla ik je!”. Is de pijn weg, dan verdwijnt ook de motivatie. Intrinsieke motivatie komt van binnenuit en je bent dan gemotiveerd omdat je het zelf echt wil.
Lees hier meer over het verschil tussen intrinsieke motivatie en extrinsieke motivatie.
Maak de drempel niet te hoog
Ik heb in mijn carrière de meest fantastische methodes gezien maar die feitelijk onbruikbaar zijn door hun complexiteit. Je legt de drempel dan zo hoog (veel pijn) dat er wel erg veel motivatie nodig is om het te doen slagen. Vandaar dat ik dus liever kies voor een ‘simpele’ en eenvoudige techniek die werkt dan voor de perfecte methode. Je kan dan snel en eenvoudig resultaat bereiken.
Trap niet in de kennis valkuil
Misschien herken je het wel, zeker als je net zoals ik veel met persoonlijke ontwikkeling bezig bent, er is altijd wel een nieuwere methode, vervolgtraining of opleiding (senior of master) die je verder brengt. Maar meer kennis is niet altijd beter, zeker als je het niet toepast. Sterker nog, het schept de verwachting dat je het pas kan gaan doen als je het allemaal weet. Hiermee creëer je uitstelgedrag. Het is veel beter om iets simpels te doen en dit in je leven of werkzaamheden te integreren, dan veel te weten maar het niet toe te passen.
Doen wat werkt
Ik kies voor de praktische aanpak, doen wat werkt. Een voorbeeld hiervan is DISC. Ik gebruik het DISC model veel en het is krachtig voor zijn eenvoud omdat we alleen maar kijken naar iemands voorkeuren in gedrag en communicatie. Er zit weliswaar veel verdieping in, maar door de 4 basisstijlen is het eenvoudig uit te leggen, waardoor mensen het gaan gebruiken. Is het perfect en meet het je complete persoonlijkheid? Nee, maar dan zou het weer onbruikbaar zijn in de praktijk.
En zo is het ook met mijn cliënten. Of het nu om individuen of teams gaat, ik vind het belangrijker om te doen wat voor hen werkt, dan dat ik mijn manier van werken of mijn visie van de werkelijkheid aan hen presenteer als de absolute waarheid. Ik vergelijk het altijd met vissen, ik werp mijn coach of trainers ‘hengel’ een aantal keer uit totdat ik beet heb: Pas dan weet ik wat er (echt) speelt, wat bij deze cliënt(en) werkt of juist niet werkt, en wat mijn aanpak moet zijn. Hierdoor is iedere sessie, training of teambuilding maatwerk.