Mensen zijn een open boek. Als je een goed kijkt en luistert, dan kun je de DISC gedragsstijl van de ander ‘lezen’. Mensen geven letterlijk hun handleiding weg zodat je weet of ze meer vanuit de WAT, de WIE, de HOE of de WAAROM communiceren. Hiermee sluit je beter aan op de communicatie en gedragsstijl van de ander, begrijp je elkaar beter en ga je veel effectief communiceren. Dit is de ware kracht van DISC.
In dit artikel wil ik hier dieper op ingaan, én krijg je een praktische handleiding in de DISC gedragsstijlen. In het 1e gedeelte leer je hoe je mensen moet lezen, in het 2e gedeelte wat je wel en beter niet kan doen.
Mensen lezen – De DISC gedragsstijlen herkennen
Het DISC model is opgebouwd uit 2 assen: INDIRECT tegenover DIRECT en TAAKGERICHT tegenover MENSGERICHT.
Neem nu iemand in gedachte, kijk naar onderstaand schema en vul in of hij/zij meer INDIRECT of DIRECT is, en meer TAAKGERICHT of MENSGERICHT:
TAAKGERICHT |
Controlerend |
Komt meer zakelijk en wat afstandelijk over |
Wil kennis en feiten, beslist op argumenten |
Gaat graag de discussie aan |
Heeft een gezond wantrouwen naar mensen en omstandigheden |
INDIRECT | DIRECT |
Wat op de achtergrond | Is meer aanwezig |
Denkt voordat hij/zij praat | Denkt terwijl hij/zij praat |
Praat rustiger met zachtere spreekstem | Praat intensiever met hardere spreekstem |
Wacht tot de ander initiatief neemt | Trekt initiatief naar zich toe |
Toont minder emotie | Toont meer emotie |
MENSGERICHT |
Relaterend |
Komt meer vriendelijk en betrokken over |
Wil contact, beslist op emotie |
Gaat discussie of conflict in eerste instantie uit de weg |
Geeft anderen of situaties eerder het voordeel van de twijfel |
De meeste mensen zijn gemakkelijk te lezen en hoewel niemand 100% ergens te plaatsen is, iedereen heeft altijd een combinatie van de verschillende DISC stijlen, geeft het wel de richting aan waar je op moet focussen. Als je de uitkomst met elkaar combineert kom je tot één van de 4 DISC gedragsstijlen:
- DIRECT + TAAKGERICHT = D-Stijl (Dominant)
- DIRECT + MENSGERICHT = I-Stijl (Interactief)
- INDIRECT + MENSGERICHT = S-Stijl (Stabiel)
- INDIRECT + TAAKGERICHT = C-Stijl (Consciëntieus)
Vaak laat iemand duidelijk 1 stijl zien in zijn of haar gedrag, soms 2. Dit is niet erg. Je gaat voor de DISC stijl die iemand het meest laat zien en daar concentreer je je als eerste op. De 2e stijl neem je in gedachte alvast mee. Je weet in ieder geval ook welke stijl iemand helemaal niet laat zien.
Effectief communiceren met de DISC gedragsstijlen
Ja kan nu met onderstaand schema gemakkelijk afstemmen op de communicatie en gedragsstijl van de ander. Let vooral op de vragen die iemand tijdens het gesprek stelt. Dit is het kompas in je communicatie en hiermee ga je verder afstemmen:
- WAT vragen: meer afstemmen op de D-Stijl
- WIE vragen: meer afstemmen op de I-Stijl
- HOE vragen: meer afstemmen op de S-Stijl
- WAAROM vragen: meer afstemmen op de C-Stijl
Effectief communiceren met de D gedragsstijl
De D-stijl is assertief en houdt van een directe, kort en krachtige, benadering. De D is resultaatgericht, neemt graag risico’s en heeft een wat ongeduldige uitstraling. Een D praat vaak met een luide toon, geeft een stevige handdruk en zal kernachtig en stellig communiceren.
Draai er niet omheen en zeg gewoon waar het op staat. Een D houdt van de grote lijnen, wil richting, en wil vooral weten WAT je van hem of haar wil en WAT hij/zij eraan heeft. Een D wil graag zelf kunnen beslissen dus geef dan ook een keuzemogelijkheid.
Basisangst van de D: Geen grip op de situatie hebben/controleverlies.
Wat je het beste kan doen | Wat je beter kan vermijden |
Focus op de WAT: Beantwoord de WAT vragen, Stel zelf WAT vragen | Vaag taalgebruik, veel gevoelstaal gebruiken en er omheen praten |
Wees duidelijk, communiceer kort en bondig (hanteer de 2 minuten regel) | Langdradig zijn, met veel details komen |
Kom met feiten en argumenten en focus op het resultaat | Laat je niet intimideren, de D heeft de neiging de knuppel eerst in het hoenderhok te gooien en jouw reactie te checken |
Zorg dat je goed voorbereid bent, toon zelfvertrouwen | Een onderdanige rol aannemen |
Geef een paar opties of alternatieven en laat de D dan zelf kiezen | De D zijn/haar autonomie ontnemen, voor hem of haar beslissen |
Effectief communiceren met de I gedragsstijl
De I-stijl is enthousiast en wil graag zelf aan het woord zijn. De I is meestal positief/optimistisch, in voor nieuwe ideeën, trendgevoelig en houdt van een levendige conversatie. Een I heeft meestal een intense manier van praten met een hoog tempo, is goed van vertrouwen en laat gevoel meewegen bij het nemen van beslissingen.
Zorg voor een hoog tempo en geef de I erkenning voor zijn of haar bijdrage. Je moet de I enthousiast maken. De I wil vooral weten WIE het allemaal aangaat en WIE er nog meer bij betrokken zijn.
Basisangst van de I: Niet gezien of gehoord worden.
Wat je het beste kan doen | Wat je beter kan vermijden |
Focus of de WIE: Beantwoord de WIE vragen, stel zelf WIE vragen | Een te taakgerichte benadering |
Toon interesse, maak een oprecht compliment en focus op de persoonlijke klik | Niet luisteren, het verhaal afkappen |
Geef de grote lijnen, hou het tempo hoog | Met veel details komen |
Wees open en enthousiast, kom met voorbeelden en vraag de I om zijn of haar mening | Monotoon stemgeluid (‘saai’), onpersoonlijk worden en de I niet in het verhaal betrekken |
Luister aandachtig maar help de I wel concreet te worden | Je laten afleiden van de kern |
Effectief communiceren met de S gedragsstijl
De S-stijl heeft een vriendelijke uitstraling en is een echte luisteraar. De S is loyaal, attent, servicegericht en bescheiden. De S houdt zich wat op de achtergrond en stelt het nemen van een besluit het liefst even uit.
Stel de S eerst op zijn of haar gemak en vertel vervolgens, op een rustige en niet bedreigende manier, wat je van hem of haar verlangt. De S wil instructie en vooral weten HOE het moet doen. De S houdt niet van plotselinge veranderingen en zal alleen een keus maken als er voldoende zekerheden zijn.
Basisangst van de S: Instabiliteit.
Wat je het beste kan doen | Wat je beter kan vermijden |
Focus op de HOE: Bantwoord de HOE vragen, stel zelf HOE vragen | Directief praten en te weinig details geven |
Stel de S op zijn of haar gemak. Neem de tijd om het ijs te breken | Met de deur in huis vallen |
Leg stap voor stap uit wat je wil | Snel willen zijn, van de hak op de tak springen |
Vraag door, de S zal niet zo snel het achterste van zijn/haar tong laten zien | Doordrammen, de S bepaalt graag zijn of haar eigen tempo |
De S wil vooral geen gedoe, focus daarom op zekerheden | Beloof geen dingen die je niet waar kan maken |
Effectief communiceren met de C gedragsstijl
De C -stijl is feitelijk, formeel en wat afstandelijk. Zijn of haar uitdrukking is niet zo expressief en hij kan wat stoïcijns overkomen. Er zit vaak weinig expressie in het gezicht. De C maakt graag zijn/haar eigen analyse en wil hiervoor uitgebreide informatie. De C is wat argwanend, wil garanties en beslist op basis van feiten. Eerst zien dan geloven.
Een C is allergisch voor iemand die te druk en met veel te veel energie bij hem/haar ‘binnenkomt’. Breng het rustig, geef voldoende feiten en hou wat afstand. Een C is vooral gevoelig voor de WAAROM achter je verhaal.
Basisangst van de C: Fouten maken.
Wat je het beste kan doen | Wat je beter kan vermijden |
Focus op de WAAROM: Beantwoord de WAAROM vragen, laat de C zelf nadenken | Onder tijdsdruk zetten, ter plekke een antwoord willen zonder dat de C er over heeft kunnen nadenken |
Neem de tijd, focus op feiten en informatie | Informeel en persoonlijk worden |
Wees punctueel en geef voldoende details, liefst voorafgaand aan het gesprek | In algemeenheden praten en details achterwegen laten |
Respecteer hun persoonlijke ruimte | Aanraken |
Geef garanties en bevestig de gemaakte afspraken | Vaagheid over de uitkomst (‘Het komt wel goed’) en kom afspraken na |
Meer weten over DISC?
Wil je meer weten over DISC en wat DISC voor jezelf of jouw organisatie kan betekenen? Bel: 06-10327366 of neem contact op per e-mail om de mogelijkheden te bespreken. Lees ook de andere verdiepende artikelen over DISC op mijn site:
- DISC Expert – trainer, coach en specialist in DISC profielen
- Het DISC model
- DISC is veel meer dan een kleurentest voor teams
- Niemand is alleen maar rood, geel, groen of blauw met DISC
- Coachen en leidinggeven met de DISC communicatiestijlen
- Dominant en rood: De D-stijl van DISC
- Interactief en geel: De I-stijl van DISC
- Stabiel en groen: De S-stijl van DISC
- Consciëntieus en blauw: De C-stijl van DISC
- De voorspelbaarheid van gedrag – vechten of vluchten met DISC
- Beter afstemmen op de klant met DISC
- De DISC grafiek lezen: Dominant, Interactief, Stabiel en Consciëntieus
- Wat is assertiviteit? Assertief zijn nader bekeken vanuit DISC
- Waaraan herken je een DISC profiel van goede kwaliteit