Ook zo’n last van een winterdip? Je bent zeker niet alleen. Veel mensen hebben in de donkerste maanden van het jaar last van een zogenaamde seizoensafhankelijke depressie (Seasonal Affective Disorder, SAD). In dit artikel lees je wat de symptomen van een winterdepressie zijn, hoe het komt, en wat je er tegen kunt doen.
Symptomen winterdip / winterdepressie
De naam winterdip of winterdepressie zegt het al. In de lente en ’s zomers is er niets aan de hand maar wanneer de dagen korter worden dan ben je vermoeider dan normaal en heb je minder energie. Ook somberheid en meer behoefte om te slapen zijn bekende symptomen. Hier zijn alle symptomen op een rij:
- Vermoeidheidsklachten.
- Meer behoefte aan slaap en na het slapen toch nog moe zijn.
- Somberheid, passiviteit en depressieve gevoelens hebben.
- Concentratieproblemen en prikkelbaarder zijn dan normaal zijn.
- Een verminderde weerstand.
- Meer eten dan normaal.
- Minder behoefte aan intimiteit en seks.
- Minder behoefte aan sociale contacten.
En in de lente, wanneer de dagen langer worden, verdwijnen deze klachten weer.
Tekort aan daglicht
Een belangrijke oorzaak van een winterdip/winterdepressie is een tekort aan daglicht. Gemiddeld hebben we zo’n 2 uur daglicht per etmaal nodig wat we via ons netvlies binnen krijgen, zelfs als de zon niet schijnt.
In de winter als de dagen korter zijn brengen we meer tijd binnen door. We gaan in het donker naar het werk en komen in het donker weer thuis. Hierdoor kan een tekort ontstaan. Het gemiddelde huis of kantoorpand in Nederland en België laat bovendien onvoldoende daglicht binnen, zeker op sombere herfst en winterdagen. Echt daglicht krijg je pas als je buiten bent.
Verstoord dag- en nachtritme
Licht regelt ook onze biologische klok, ons dag- en nachtritme. Onze slaapcyclus wordt o.a. geregeld door een stofje genaamd melatonine. Melatonine zorgt ervoor dat we ’s avonds slaperig worden en uiteindelijk in slaap vallen. Mensen met een windepressie maken deze stof teveel aan.
Dit heeft weer een gevolg voor een andere stofje, serotonine, wat te weinig wordt aangemaakt. Serotonine is één van de stoffen die zorgt dat we ons goed voelen. Doordat serotonine is opgebouwd uit koolhydraten, en te weinig wordt aangemaakt, snakt ons lichaam naar meer koolhydraten dan normaal. Hierdoor gaan we meer eten. En door meer koolhydraten te eten kan ons lichaam vervolgens weer vermoeider worden.
Wat kun je tegen een winterdip / winterdepressie doen?
Gelukkig kun je tegen een winterdip / winterdepressie zelf veel doen. Ga regelmatig naar buiten, ook als het zonnetje niet schijnt. Maak b.v. iedere dag een wandeling in je lunchpauze en je zult merken dat je je er beter door voelt. Als je gaat wandelen zet je bovendien je lichaam in beweging wat weer een extra voordeel is.
Lichttherapie
Er bestaat ook zoiets als lichttherapie. Lichttherapielampen zijn speciale lampen waarmee je het tekort aan direct zonlicht kunt herstellen. Dagelijks 30 tot 60 minuten zo’n lamp gebruiken doet veel klachten verminderen. Raadpleeg wel eerst een dokter of andere expert voordat je zo’n lamp gaat gebruiken.
Overige tips tegen een winterdip / winterdepressie
- Naast voldoende daglicht is bewegen en sporten erg goed. Ideëel is natuurlijk als je dit buiten in de natuur kunt combineren. Als je sport maakt je lichaam endorfine aan, ook wel het gelukshormoon genoemd.
- Zorg voor voldoende nachtrust en ga op tijd naar bed.
- Sta op tijd op en zorg dat je iedere ochtend ontbijt. Hiermee zet je je spijsvertering in gang en wordt je lichaam ‘wakker’.
- Let op je voeding, drink voldoende water, eet een gevarieerd dieet en zorg dat je voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt.
- Geef niet toe aan je sombere buien maar ga activiteiten zoeken waar je geïnspireerd van raakt en blij van wordt.
- En als laatste: Je hebt wat minder energie, ga hier spaarzaam mee om en ga dus niet in alles tot het uiterste.