Pesten komt niet alleen bij kinderen voor. Ook bij volwassenen is het een groot probleem. Net als met alle andere vormen van pesten kan pesten op het werk diepe emotionele wonden achterlaten. Mensen kunnen er ziek van worden, overspannen raken of in een burn-out terecht komen.
Pesten op het werk
Meer dan 20% van alle Nederlanders is wel eens gepest op het werk. En niet alleen medewerkers pesten onderling, ook leidinggevenden maken zich hier soms aan schuldig.
Al met al heeft pesten op het werk behoorlijke veel consequenties. Het aantal medewerkers dat zich door pesten ziek meldt of minder presteert is dan ook groot. De geraamde kosten: meer dan 2 miljard euro per jaar.
Veel pesters beseffen niet wat ze aanrichten. Een ‘leuk’ bedoelde grap of opmerking kan verkeerd vallen en mensen diep kwetsen, zeker als iemand al onzeker in zijn schoenen staat en al vaker is gepest.
Soorten pestgedrag op de werk
Niet alle gevallen van pesten zijn hetzelfde. Grofweg zijn er drie verschillende soorten pestgedrag:
- Bewust pesten
- Onbewust pesten
- Gedrag dat geen pesten is maar toch als pesten wordt ervaren
Bewust pesten
Iemand bewust pesten is misschien wel de ergste vorm van pesten, je weet immer wat je doet en welk effect het op iemand kan hebben. Er kunnen verschillende oorzaken zijn: Iemand gewoon niet mogen, discriminatie, een ruzie of conflict, of iemand bewust weg willen pesten (gebeurt soms bij een arbeidsconflict). Vaak heeft dit soort pestgedrag met macht te maken, maar soms komt het voort uit de eigen onzekerheid van de pester.
Onbewust pesten
Onbewust pesten gebeurt vaak in de vorm van een grap. Ook hier geldt dat degene die pest zich niet bewust is van de impact van zijn eigen gedrag. Iemand die toch al onzeker is zal zich nog onzekerder gaan voelen wanneer hij het doelwit is van een grap.
Probeer in gesprek te treden en vertel welke impact dit gedrag op je heeft. Kijk niet alleen naar de ander, maar kijk ook naar jezelf. Wat maakt dat jij vaak het doelwit bent van grappen en grollen op de werkvloer. Hoe zit het met jouw assertiviteit?
Gedrag dat geen pesten is maar toch als pesten wordt ervaren
Iedereen is verschillend en heeft een ander karakter en temperament. Wat de één pestgedrag noemt is voor de ander heel normaal gedrag. Mensen zitten dan letterlijk en figuurlijk in elkaars allergie.
Soms is pesten geen pesten maar wordt feedback of kritiek als pesten ervaren. Dit komt vaak voor bij iemand die onzeker is of een negatief zelfbeeld heeft. Het is dan makkelijker om de schuld bij iemand anders te leggen dan naar jezelf te hoeven kijken. Als je in een slachtofferrol zit dan is de kans groot dat je anderen als aanklager gaat zien.
Pesten, wat kan je er aan doen?
Pesten is ongewenst gedrag en dit hoef je niet te accepteren. Belangrijk is om de ware reden van het pestgedrag te achterhalen.
Als je zelf gepest wordt, maak het bespreekbaar en blijf er niet mee rondlopen. In veel gevallen is degene die jou pest zich niet volledig bewust van de impact die zijn of haar gedrag op jou heeft. Veel bedrijven hebben procedures om pesten tegen te gaan en vaak is er een vertrouwenspersoon aanwezig. Blijf er niet alleen mee rondlopen maar ga met iemand praten.
Durf ook te kijken naar jezelf. Wat maakt dat jij het doelwit bent van pesten? Vaak zitten er twee kanten aan een verhaal. Zorg dat je weerbaarder en assertiever gaat worden.
Voor werkgevers
Werknemers die zich veilig voelen presteren beter.
Als je als werkgever of manager vroegtijdig pestgedrag kunt herkennen, dan kun je er meer aan doen dan wanneer het (bijna) te laat is. Zorg voor een pestprotocol en maak medewerkers bewust van de effecten die pesten kunnen hebben. Treed actief op tegen pestgedrag en zorg dat medewerkers die het nodig hebben weerbaarder worden. Coaching of een assertiviteitstraining kan hierbij helpen.
