Coaching - Training - Teambuilding - DISC Expert

“Persoonlijk leiderschap en teamontwikkeling voor mensen
en organisaties die investeren in zichzelf!”


Maak nu een afspraak voor een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
Bel: 06-10327366 of neem contact op per e-mail.

Actie: DISC profiel + gratis coachsessie

De invloed van stress op het DISC temperament

Iedereen reageert anders op stress. De één wordt stiller, terwijl een ander juist meer aanwezig is. De één gaat meer controleren, misschien wel domineren, terwijl een ander juist te veel los gaat laten.

Stress verhard ons temperament of laat ons bij frustratie soms tegenovergesteld reageren. Stress beïnvloed ons gevoel en beoordelingsvermogen, maakt inflexibeler, ineffectiever, en daarmee komen ook de scherpte kanten van onze persoonlijkheid naar boven. Om hier meer inzicht in te krijgen maak ik gebruik van het DISC model en laat ik zien hoe stress de verschillende DISC temperamenten kan beïnvloeden.

DISC

Het DISC model bestaat uit twee assen. Is iemand indirect (introvert) of direct (extravert), en is iemand taakgericht (controle) of juist meer mensgericht (relatie). Hierdoor ontstaan de vier verschillende DISC temperamenten: Dominant, Interactief, Stabiel, en Consciëntieus. Maar laten we als eerste de twee assen bekijken.

Indirect of direct

Mensen die indirect zijn worden onder stress nog bedachtzamer, luisteren en wachten meer af, zijn in zichzelf gekeerd en blijven nog meer op de achtergrond.

Mensen die direct zijn, benaderen anderen op een nog directere manier, praten liever zelf en nemen het initiatief, vaak zonder daar eerst bij na te denken. Hun lichaamshouding wordt onrustiger en ze zijn nog meer aanwezig onder stress.

Taakgericht of mensgericht

Mensen die taakgericht zijn willen kennis en feiten en beslissen op basis van argumenten. Onder stress gaan ze nog meer controleren en worden ze kritischer. Ze gaan meer in discussie, zoeken misschien wel het conflict (direct of indirect) en vergeten door hun overmatige controle behoefte rekening met anderen te houden.

Mensen die mensgericht zijn willen contact en beslissen op basis van emotie. Stress zal dit versterken. Ze gaan nog meer op zoek naar vertrouwen en het gevoel dat ze er bij hebben, ook al kan diezelfde stress hun beoordelingsvermogen hiervoor aantasten. Ze zullen spannende situaties onder stress vermijden en vluchtgedrag vertonen.

DISC temperamenten

Combineren we de twee assen, indirect/direct en taakgericht/mensgericht, dan krijgen we de vier basistemperamenten van het DISC model. Het is niet zo dat we alleen maar één temperament hebben. We hebben ze allemaal, maar één is er vaak het sterkst aanwezig, ondersteund door een tweede of derde temperament. Dit bepaalt onze persoonlijke stijl. Zonder stress zijn ze:

  • Dominant extravert en controlerend direct, gedreven, prestatiegericht, hoog tempo, neemt leiding.
  • Interactief extravert en relaterend hartelijk, enthousiast, prater, impulsief, verbaal.
  • Stabiel introvert en relaterend betrokken, vriendelijk, attent, teamplayer, harmonie, gesloten.
  • Consciëntieus introvert en controlerend denker, observator, afwachtend, precies, gesloten, privacy.

Dominant temperament en stress

Onder stress kan iemand met het dominant temperament:

  • Agressief, ongeduldig en nerveus reageren.
  • Overbezorgd worden omtrent korte termijn resultaten.
  • Door gaan, ook als het fout lijkt.
  • Geïrriteerd zijn, een kort lontje hebben.
  • Egoïstische trekken vertonen.
  • Gaan dicteren of commanderen.
  • Te snel beslissen en anderen overrulen.
  • Tactloos, arrogant en bot overkomen.
  • De neiging hebben om te veel te eisen, van zichzelf en van anderen.

Wat vooral stress veroorzaakt bij een D is (de kans op) verliezen, besluiteloosheid, op safe spelen, ijdelheid, en een gebrek aan focus of leiderschap. Zeker wanneer anderen zich niet goed inzetten en de D daar geen invloed (meer) op kan uitoefenen.

Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, wordt de D stil en laat de beslissing over aan anderen. “Zeg jij het dan maar…”

Interactief temperament en stress

Onder stress kan iemand met het interactief temperament:

  • Onrealistisch en emotioneel worden.
  • Overgevoelig en opstandig worden.
  • Veel gaan praten en doel- en richtingloos worden.
  • Oog voor het detail verliezen.
  • Te sterk betrokken raken bij relaties.
  • Te veel rekening houden met anderen.
  • Chaotisch worden en daardoor fouten maken of dingen vergeten.

De I ervaart vooral stress bij gebrek aan invloed en betrokkenheid, bij conflicten, geen persoonlijke erkenning krijgt of buiten de groep komen staan, restricties krijgt aan vrijheid en flexibiliteit en geen successen kan vieren.

Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, gaat de I ‘nog’ meer praten en mist alle signalen om hem heen (doelloos).

Stabiel temperament en stress

Onder stress kan iemand met het stabiel temperament:

  • Inflexibel worden.
  • Gaan twijfelen.
  • Koppig en zeer voorzichtig worden.
  • Ongeconcentreerd en nog behoedzamer worden dan hij van nature al is.
  • Zich terug gaan trekken.
  • Oordelend en koel worden.
  • Een onderdanige houding aannemen en zich ergens te makkelijk bij neerleggen.
  • Piekeren (hardop) over goed en slecht.

De S ervaart vooral stress bij een onpersoonlijke behandeling, plotselinge veranderingen, schending van hun normen en waarden en anderen die commanderen.

Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, gaat de S de strijd aan (gaat nog meer zijn best doen) en toont agressie.

Consciëntieus temperament en stress

Onder stress kan iemand met het consciëntieus temperament:

  • Over kritisch en cynisch worden.
  • Overbezorgd worden omtrent de uitkomsten.
  • Door blijven vragen en de neigen hebben alles te wikken en te wegen, en over te analyseren.
  • Uitgesproken pessimistisch worden, snel aangebrand zijn.
  • Defensief en afstandelijk reageren.
  • Zich terugtrekken en erg stil worden.
  • Wordt inactief en haatdragend, en veroorzaakt daarmee het voorspelde (eigen) falen.

Gebrek aan informatie en richting, impulsiviteit en ondoordachte veranderingen/aanpassingen kunnen de C veel stress geven. En geef een C geen (onterechte) kritiek want dan is het helemaal gedaan…

Bij frustratie, wanneer de stress te hoog is, gaat de C hard praten en laat van zich horen (kan dan emotioneel uit de hoek komen).

Patrick Schriel

Patrick Schriel is teamcoach, facilitator, communicatietrainer en DISC expert. Hij helpt zijn cliënten met het behalen van resultaten op het gebied van persoonlijk leiderschap, samenwerken, het faciliteren van teamprocessen, effectieve communicatie, assertiviteit en zelfvertrouwen.

4 comments… add one

Leave a Comment